Kunst en de Speeltoren

Mijn zus troonde me mee naar de Speeltoren in Monnickendam. Ik was er nog nooit binnen geweest, terwijl ik toch vaak genoeg langs de toren gelopen of gefietst heb. In deze toren is een museum gevestigd.

Op advies van de kassadame gingen we met de lift omhoog, want volgens haar was het ’t leukst om op de vierde etage te beginnen met de geschiedenis van de toren en het carillon. Van oudsher was het een vuurtoren, die uitkeek over de Zuiderzee. Maar de toren heeft ook een carillongeschiedenis. Hier speelt namelijk nog het oudste carillon ter wereld.

Je kon zelfs op een nagebouwde, maar valse beiaard spelen en jezelf even beiaardier wanen, die zijn geluid over de stad verspreid. Gelukkig werd dit geluid gedempt, want dat zou zielig zijn voor de Monnickendammers, want vals klonk ie echt, hoe goed deze museumbezoeker ook speelde. De kassadame had gewaarschuwd voor de valsheid en niets teveel gezegd.

We konden ook kijken naar het nog werkende uurwerk in de toren, waarmee je elke seconde zag en hoorde voorbijgaan. Elk uur piept er een carrousel uit de toren tevoorschijn en speelt dat oudste carillon. De ladder laat zien, dat de toren nog veel hoger is.

De engel is een oude versie van de bazuin van de Faam. Er staat er nog steeds eentje op de toren te pronken.

Een etage lager werd de geschiedenis van de stad verhaald met filmpjes en voorwerpen. De stad, die begon met land van de monnikken. Interessant om eens in te duiken, maar niet vanmiddag.

Weer lager was er een heuse kinderafdeling. De jeugd kon zich o.a. bezighouden met het lijmen van oude gevonden scherven. Hoe leuk is dat? Kunnen de ouders rustig de rest van het museum bekijken.

We daalden verder af naar de eerste etage. Daar was een tentoonstelling met textiele kunst te zien. Dat was de reden waarom mijn zus hier heen wilde. Zij kende namelijk de kunstenares Ireen Bessems. Ze volgde samen met haar dezelfde opleiding om textiele kunst te maken.

Ireen (die net als wij Limburgse is) liet twee totaal verschillende stijlen van haar werk zien. Aan de muren hing de serie Herinnering, gemaakt van was en vlas. Het zijn een soort remake’s van objecten in een open structuur. Je kunt er als kijker van alles van maken, het ligt niet vast. Wat je er in ziet, kan per persoon verschillend zijn. Zo is het ook met herinneringen. Je herinnert je niet altijd hetzelfde van een gebeurtenis uit het verleden. Ieder persoon heeft het weer anders beleefd. Dat is de filosofie van de kunstenares achter dit werk uit 2014.

De echte blikvangers waren de objecten in de ruimte geplaatst, die als titel ‘Ingewikkeld’ mee kregen. Ook daar zit een hele filosofie achter, hoewel ik het werk op zich ook reuze interessant vond. De titel heeft meerdere betekenissen. Allereerst de werkwijze: de beelden zijn letterlijk gewikkeld in wollen draden. Bovendien was het ontstaansproces ingewikkeld. Ireen vroeg aan vrienden voorwerpen aan haar te geven, waarvoor ze zelf symbool stonden. Zij wist zelf niet welk voorwerp/symbool bij wie hoorde. Uit de gekregen objecten stelde Ireen Bessems beelden samen. Als zij tijdens het maakproces toevallig achter de betekenis van een symbool kwam, dan moest ze als gevolg daarvan het beeld over die ander bijstellen. Daaruit blijkt, volgens haar, dat je een ander mens nooit helemaal goed kent met als gevolg, dat menselijke verhoudingen ingewikkeld zijn en blijven.

Goed speurwerk doet o.a. een wastobbe vermoeden en onderdelen van een etalagepop.

Bij dit werk zie je onmiskenbaar een ui, maar ook een broedkast van een kwikstaartje, een telefoonboek en een komkommer.

Met een fietswiel, een autodeur, spoorrails en wandelschoenen kwam Bessems tot dit geheel.

11 gedachtes over “Kunst en de Speeltoren

  1. De tentoonstelling textiele kunst vind ik erg leuk om naar te kijken. Een enorm geduldwerk lijkt het mij met al die draden. Mooie stukken ! De engel zag ik al hangen op de eerste foto, hoog aan de toren, mooi.
    Leuk zo’n dag met je zus.

    Like

      1. Kunst is altijd heel persoonlijk en voor iedereen heel anders. Je kunt het heel mooi vinden, maar ook lelijk en toch interessant om naar te kijken. Het mooiste is toch het zelf maken…

        Geliked door 1 persoon

  2. Ik bleef het langst hangen bij het eerste deel van je blog.
    Jammer dat de gevelsteen niet meer in de openbare ruimte is te zien of zou het een replica zijn? Blij te lezen dat de toren een lift heeft, kunnen we ons licht daar een keer opsteken. Ooit was ik vrijwilliger bij de archeologische dienst en weet uit ervaring hoe leuk puzzelen en plakken is, vooral als je toch weer iets compleet kunt krijgen. Overigens zijn de aparte kunstwerken ook het aanzien waard.

    Like

  3. Wij zijn een keer door Monnickendam gelopen, ik denk tijdens het Zuiderzeepad en hebben langs deze toren gelopen, ergens moet er op mijn blog nog een foto van staan. Niet geweten dat het daar ook een museum is.

    Like

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s